Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego XXVII, Kraków 2024

Wojciech Wydmański

doktorant, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

ORCID: 0000-0002-9619-5062

Skarga o uchylenie wyroku sądu polubownego w okresie międzywojennym w świetle akt zespołu Sądu Okręgowego w Tarnowie

s. 105-120

Loader Loading...
EAD Logo Taking too long?

Reload Reload document
| Open Open in new tab

Pobierz / Download /PDF/

DOI: 10.48269/2450-6095-sdpipp-27-006

Streszczenie

Artykuł ma na celu wskazanie, jak w świetle akt Sądu Okręgowego w Tarnowie zgromadzonych w Archiwum Narodowym w Krakowie oddział w Tarnowie kształtowała się w okresie międzywojennym jedna z instytucji prawa arbitrażowego – skarga na wyrok sądu polubownego. W pracy postawiono tezę, że instytucja ta odgrywała istotną rolę w praktyce sądów polubownych, ponieważ była podstawowym instrumentem prawnym służącym uchyleniu orzeczenia sądu polubownego przez sąd państwowy. Jednocześnie na podstawie zachowanych materiałów można stwierdzić, że skargi te rzadko były uwzględniane przez sądy państwowe, co może dowodzić, że orzeczenia sądów polubownych były sporządzane i wydawane na wysokim poziomie. Analizując skargi na wyroki sądów polubownych, można również zaobserwować, co było w nich podnoszone jako zarzut, a także jak funkcjonowały sądy polubowne, co było przedmiotem sporów arbitrażowych, kto pełnił funkcję arbitra oraz kto był stroną tych sporów.

Słowa kluczowe: arbitraż, sądy polubowne, skarga na wyrok sądu polubownego, II Rzeczpospolita, Sąd Okręgowy w Tarnowie

Summary

Complaint for revocation of an arbitral award in the interwar period in the light of the archival records of the complex of the District Court in Tarnów

The article aims to indicate how, in the light of the files of District Court in Tarnów collected in the National Archive in Cracow Branch in Tarnów, one of the institutions of arbitration law – a complaint against an arbitral award – was shaped in the interwar period. The thesis of the work assumes that this institution played an important role in the practice of arbitration courts, since it was the primary legal instrument for the annulment of an arbitral award by a state court. At the same time, on the basis of the surviving materials, it can be concluded that these complaints were rarely taken into account by state courts, which may prove that the judgments of the arbitration courts were drafted and issued at a high level. Analyzing complaints against arbitration awards, it is also possible to observe, what was raised as a plea, and how the arbitration courts functioned, what was the subject of arbitration disputes, who served as arbitrators, and who were the parties to these disputes.

Key words: arbitration, arbitration courts, complaint against an arbitration award, Second Polish Republic, Tarnów Regional Court

Bibliografia / Bibliography

Źródła archiwalne
Archiwum Narodowe w Krakowie oddział w Tarnowie, zespół nr 33/93/0: „Sąd Okręgowy w Tarnowie 1919–1939”, sygn.: C XIII 308/23; Cg I 32/34; Cg I 144/28; Cg I 480/23; Cg I 593/23; Cg XIII 14/27; Cg XIII 74/26; Cg XIII 228/25; Cg 281/93; Cg XV 214/25; Cg XVI 180/27; I CgJ 149/32; I CgJ 136/31; I CgJ 441/32; I Cj 129/31; XIII CgJ. 53/29; I Kl 5/38; I Kl 1/38; I Kl 2/38; I Kl 2/39; I Kl 3/3975.

Akty prawne
Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 29 listopada 1930 r. – Kodeks postępowania cywilnego, Dz.U. z 1930 r., nr 83, poz. 651.

Bibliografia
Ereciński T., Weitz K., Sąd arbitrażowy, LexisNexis Warszawa 2008.
Fenichel Z., Wniesienie pozwu przed sąd państwowy przed orzeczeniem o wygaśnięciu zapisu na sąd polubowny, „Polski Proces Cywilny” 1934, R. II, nr 16–17, s. 510–516.
Gołąb S., Klauzula wykonalności wyroku sądu polubownego, „Gazeta Sądowa Warszawska” 1930, R. LVIII, nr 15, s. 202–204.
Gołąb S., Wusatowski Z., Kodeks sądów polubownych, Kraków 1933.
Kocot S., Sądy polubowne w stosunkach handlowych, Warszawa 1927.
Koredczuk J., Postępowanie przed sądem polubownym według kodeksu postępowania cywilnego z 1930 roku, „Acta Universitatis Wratislaviensis. Prawo” 2011, nr 313, s. 159–177.
Koredczuk J., Wygaśnięcie zapisu na sąd polubowny według kodeksu postępowania cywilnego z 1930 r., „Acta Universitatis Wratislaviensis. Prawo” 2009, nr 310, s. 151–167.
Koredczuk J., Zapis na sąd polubowny według kodeksu postępowania cywilnego z 1930 roku, [w:] Postępowanie polubowne w dziejach. Materiały IX Konferencji historyków państwa i prawa. Przemyśl, 7–10 lipca 2005, red. P. Jurek, Uniwersytet Wrocławski, Instytut Historii Państwa i Prawa, Kolonia Limited, Wrocław 2006, s. 109–119.
Kuratowski R., Sądownictwo polubowne. Studjum teoretyczno-praktyczne z uwzględnieniem prawodawstwa obowiązującego w trzech dzielnicach Rzeczypospolitej, i polskiego kodeksu postępowania cywilnego z roku 1930, Warszawa 1932.
Maziarz J., Sądy przysięgłych w II Rzeczypospolitej w praktyce Sądu Okręgowego w Krakowie, Wolters Kluwer, Warszawa 2017.
Orecki M., Sądownictwo polubowne a sądy państwowe wobec zasady nieingerencji sądu państwowego w działalność sądu polubownego i jego skład, Wolters Kluwer, Warszawa 2019.
Rosenberg J.M., Kodeks sądów polubownych, Warszawa 1933.